Opdrachten: Ontwikkeling en ontwikkelen

Opdracht: Het leven verrijken

Lees de quote: ‘Ik vind dat je bij mensen met EVB+ open moet blijven kijken naar mooie dromen of dingen waarin ze opnieuw geprikkeld worden. Dan kunnen we het leven verrijken.’ Beantwoord hierna de volgende vragen:

• Hoe helpt observatie bij het begrijpen van de behoeften en ontwikkelingsmogelijkheden van mensen met EVB+?
• Hoe zorg je ervoor dat je blijft kijken naar ontwikkelingsmogelijkheden bij mensen met EVB+?
• Bekijk filmpjes van mensen met EVB+ of denk terug aan eigen ervaringen met het werken met mensen met EVB+. Hoe makkelijk of moeilijk is het volgens jou om als begeleider aan te sluiten bij het ontwikkelingsniveau van mensen met EVB+?

Opdracht: Sociaal-emotionele ontwikkeling

Lees over de sociaal-emotionele ontwikkeling. Beantwoord de volgende vragen:

• Wat zijn kenmerken van de adaptatiefase bij mensen met EVB+?
• Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten voor jou als begeleider in deze fase?
• Wat zijn kenmerken van de eerste socialisatiefase bij mensen met EVB+?
• Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten voor jou als begeleider in deze fase?
• Wat zijn kenmerken van de eerste individuatiefase bij mensen met EVB+?
• Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten voor jou als begeleider in deze fase?
• Wat is in de begeleiding belangrijk voor alle mensen met EVB+, of ze nu in de eerste, tweede of derde ontwikkelingsfase van de sociaal-emotionele ontwikkeling zitten?
• Hoe kan het hebben van kennis van de sociaal-emotionele ontwikkeling bij mensen met EVB+ de begeleiding verbeteren?

Opdracht: Seksuele ontwikkeling

Speel in een groep het stellingenspel Seksualiteit en EMB (seksualiteitemb.nl). Bespreek bij het bespreken van de casussen wat er anders zou zijn wanneer het hier niet om mensen met EMB, maar om mensen met EVB+ zou gaan.

Opdracht: Omgaan met seksuele problematiek, wat is acceptabel of normaal?

Bekijk het filmpje over het Vlaggensysteem.

Het Vlaggensysteem gebruikt voor het beoordelen van seksueel gedrag zes criteria: wederzijdse toestemming, vrijwilligheid, gelijkwaardigheid, leeftijds- en ontwikkelingsadequaat, passend bij de situatie en zelfrespect. Deze zes criteria helpen bij het onderzoeken of het gedrag gezond of grensoverschrijdend is. Op basis van de zes criteria wordt het gedrag ingedeeld in aanvaardbaar (groene vlag), licht seksueel grensoverschrijdend (gele vlag), ernstig seksueel grensoverschrijdend (rode vlag) of zwaar seksueel grensoverschrijdend (zwarte vlag). Met het Vlaggensysteem kan seksueel gedrag bespreekbaar gemaakt worden en kan gekeken worden hoe het beste op bepaald gedrag gereageerd kan worden.

Met deze opdracht denk je met behulp van het Vlaggensysteem na over wat acceptabel en normaal seksueel gedrag is. Let op: Na deze opdracht kun je het Vlaggensysteem niet zomaar in de praktijk gebruiken, hiervoor is het belangrijk om het Vlaggensysteem goed te kennen (bijvoorbeeld door hierover een training te volgen).

Kies een situatie uit de eigen praktijk of gebruik onderstaande situaties:

• Een begeleider ziet een vrouwelijke cliënt alleen in de tuin zitten. Ze friemelt onder haar kleren aan haar vagina.
• Een cliënt gaat elke week zwemmen met een begeleider. De begeleider komt erachter dat de cliënt over het pashokje kijkt wanneer de begeleider zich aan het omkleden is.
• Een cliënt probeert een begeleider steeds op de mond te kussen.
• Een cliënt krijgt als zijn onderlichaam gewassen wordt een erectie.  

1. Geef individueel bij bovenstaande situaties aan:

• Heb je nog meer informatie nodig om te weten of dit acceptabel is? Zo ja, welke?
• Wat is jouw eerste indruk:Is hier sprake van wederzijdse toestemming?
• Is hier sprake van vrijwilligheid?
• Is hier sprake van gelijkwaardigheid?
• Past de situatie bij de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van de persoon met EVB+?
• Vindt de situatie plaats in een passende omgeving
• Is hier sprake van zelfrespect?
• Vind jij dit gedrag acceptabel?

2. Bespreek de situaties met anderen. Hoe denken anderen erover? Waar zijn jullie het over eens en waarover niet? Hoe zouden jullie deze situatie in de praktijk aanpakken? Wat zou jouw visie zijn ten aanzien van seksuele ontwikkeling?